Monday, July 25, 2022

Προς δασολόγους

Εμείς οι απλοί πολίτες αυτής της χώρας παρακολουθούμε ανήμποροι κάθε καλοκαίρι να καίγονται τα δάση μας, το ένα μετά το άλλο. Πολλοί από εμάς είμαστε έτοιμοι να πάρουμε μάνικα, φτυάρια και κλαδιά, να στρατευθούμε εθελοντικά στη "μάχη κατά της φωτιάς" αν ξέραμε τι και πώς. Όχι μόνο δεν ξέρουμε τι να κάνουμε, αλλά δεν έχουμε ιδέα τι ακριβώς γίνεται εδώ και μια 20ετία με αυτές τις αλλεπάλληλες πυρκαγιές. Οπότε, ο καθένας λέει το "μακρύ του και το κοντό του". Δεν είναι δουλειά μας να το γνωρίζουμε, άλλωστε. 'Εχουμε άλλα γνωστικά αντικείμενα. Εσείς οι δασολόγοι έχετε ένα αντικείμενο: τα δάση!
Δουλειά σας είναι να μας ενημερώσετε και να δώσετε κάποιες απαντήσεις σε μερικά κρίσιμα ερωτήματα.
Ρωτάω, λοιπόν, εγώ σαν απλός πολίτης:
1. Για αυτές τις πυρκαγιές φταίει η κλιματική αλλαγή; 
Η κλιματική αλλαγή μπορεί να έχει δημιουργήσει συνθήκες πυριτιδαποθήκης στα δάση, αλλά ποιος ανάβει τον σπινθήρα; Τα δάση από μόνα τους αναφλέγονται; Πώς γίνεται αυτό; Δηλαδή ένα πεύκο ξαφνικά πυροδοτεί το ρετσίνι του και μπαμ;! Εγώ τον μόνο φυσικό τρόπο πυροδότησης που ξέρω είναι οι κεραυνοί. Πώς ξεκινάει λοιπόν το κακό; Φταίνε οι πυρομανείς εμπρηστές, τα σπασμένα γυαλιά, τα πεταμένα σκουπίδια, οι κολώνες της ΔΕΗ, οι γιαγιάδες που καίνε τσάκνα, οι γεωργοί τα ξερά, οι κτηνοτρόφοι που θέλουν βοσκότοπους, οι εργολάβοι αυθαίρετα και ανεμογεννήτριες, οι οδηγοί που πετάνε αποτσίγαρα, οι Τούρκοι πράκτορες, ποιοι φταίνε και σε ποιες περιπτώσεις; Δεν έχω διαβάσει καμία σοβαρή μελέτη, επιστημονική, εμπεριστατωμένη, να με διαφωτίσει. 
2. Και γίνεται η ανάφλεξη. Μπορείτε να μας πείτε, λοιπόν, ποιος είναι ο επιστημονικά ενδεδειγμένος τρόπος αντιμετώπισης μιας πυρκαγιάς;  Άλλοι λένε ότι οι αντιπυρικές ζώνες δεν βοηθάνε σε πευκοδάση γιατί αυτά εκτοξεύουν κουκουνάρια ή οι σπίθες ταξιδεύουν. 'Αλλοι λένε το αντίθετο. Δημιουργία αντιπυρικών ζωνών με αντιπύρ. Μπορείτε παρακαλώ να διευκρινίσετε;  Να συνεργαστείτε με τους ξένους συναδέλφους σας και να κάνετε ένα σοβαρό συνέδριο, ανοιχτό σε όλον τον κόσμο που μαυρίζει η ψυχή του κάθε καλοκαίρι (αν δεν κλαίει το σπίτι του, τα ζωντανά του ή τους δικούς του ανθρώπους); 
3. Πάμε τώρα στην πρόληψη. Πέρα από το να αντιμετωπιστούν οι πυροδοτικές αιτίες, αφού τις υποδείξετε στα αρμόδια όργανα (βλ. 1), μπορείτε να μας πείτε ποια είναι τα ενδεδειγμένα μέτρα πρόληψης; Συγκεκριμένα, ανά περιοχή. Να κάνετε μελέτη, να πείτε τι πρέπει να γίνει σε κάθε δάσος, να το κοινοποιήσετε και να ξέρουμε μετά και εμείς ποιος έχει την ευθύνη για ό,τι (δεν) έγινε. 
Προφανώς, δεν είναι δική σας δουλειά η εφαρμογή όσων προτείνετε. Η πράξη άπτεται των κατά τόπους αρχών, των αρμόδιων κυβερνητικών οργάνων, των πυροσβεστών, κλπ. Ξέρουμε ότι επικρατεί συχνά το μπάχαλο στη χώρα μας. Οι φωτιές όμως κατακαίνε και χώρες οργανωμένες. Άρα; 
Μπορεί να είναι μια υπόθεση χαμένη. Να πρέπει να το πάρουμε απόφαση. Θέλουμε να ξέρουμε τι να περιμένουμε, τι μπορούμε να κάνουμε και τι όχι. Περιμένουμε να μας πείτε. Είναι δουλειά σας.

Sunday, July 24, 2022

ό,τι προλάβαμε διαρκεί

Ήθελα να πάω στον δρυμό της Δαδιάς, δεν τον πρόλαβα. 
Ελπίζω να προλάβω το φαράγγι του Βίκου, τους καταρράκτες της Σαμοθράκης, τα κρυστάλλινα νερά στους Παξούς, την αμμουδιά της Ελαφόνησου. 
Πρόλαβα να βουτήξω στις βάθρες του Ολύμπου, να ευχηθώ πεφταστέρια σε νύχτες χωρίς ηλεκτρικό, να μαγευτώ από τη Σαντορίνη πριν απομαγευτεί, να κοιμηθώ κάτω από τα αλμυρίκια στον Κομμό, να κυλιστώ γυμνός στην άμμο της Αντίπαρου, να ξεπλυθώ στην πηγή της Αγίας Πακού στον Γαλισσά. 
Πάνε όλα αυτά, χάθηκαν. Όπως οι πυγολαμπίδες που έβγαιναν κάθε βράδυ στης γιαγιάς μου που παίζαμε μικροί. Δεν εμφανίστηκαν ποτέ ξανά. Όμως τις είδα. Έπαιξα μαζί τους. Τις πρόλαβα. 
Δεν μένει τίποτα, τελικά. 
Μόνο ό,τι έχουμε προλάβει να ζήσουμε διαρκεί.

Friday, July 22, 2022

Σέρνω την πέτρα

Μεγάλη πέτρα
Με φόρτωσες, πατέρα
Βαριά από χρησμούς άλυτους
Κρίματα προγόνων
Κόμπους δεμένους 
Έλυσα κάποιους, λίγους
Έφτασα όσο μπόρεσα μακριά 
Σέρνοντας τη στα πόδια μου 
Τρίφτηκε
Λιγότερη να την παραδώσω 
Πιο ελαφριά και λεία.

Tuesday, July 19, 2022

Η μεγάλη έκρηξη

Κοιμήθηκα βαθειά, για ώρες. Το σώμα μου με ξύπνησε, μόνο του. Κάποιο λάθος σκέφτηκα. Είναι ακόμη νωρίς. Δεν ήταν. Η ώρα ήταν η σωστή. Αυτό ήξερε. Είμαι το σώμα μου, και δεν το ξέρω.
Μένω για λίγο ακίνητος στο στρώμα να το νιώσω. Γίνομαι το σώμα μου. Μια μεμβράνη που με διαχωρίζει από το φως της μέρας που με περιβάλλει, τους ήχους που ακούω, τον αέρα που ανασαίνω. Είμαι σχεδόν άυλος. Αδιόρατος σαν άχρωμη, ζελεδένια μέδουσα στη θάλασσα. Νερένιος μες στο νερό. Μόνο μια μεμβράνη. Κι ένας παλμός μέσα μου. Καρδούλα ασχημάτιστου εμβρύου. Όσο κοιμόμουν, καμία ύλη. Άυλος, εντελώς. Τώρα άυλος, σχεδόν. Αυτό το σχεδόν είμαι εγώ. Μια ελάχιστη διαφοροποίηση του τίποτα. Μια αδιόρατη παρέκκλιση από το μηδέν και νάμαι! Εγώ. Που μπορεί και να χαθώ ανά πάσα στιγμή, με μια αντίστροφη αδιόρατη παρέκκλιση στο τίποτα. Να κρατήσω αυτήν την αίσθηση. Μη βιαστώ να σηκωθώ. Να νιώσω λίγο ακόμη την αιθέρια υφή μου, πριν σκληρύνει το δέρμα μου και γίνει σκεύος στιβαρό, γεμάτο περιεχόμενα που με προσδιορίζουν. Όμως είναι αδύνατον. Αυτή η στιγμή διαρκεί απειροελάχιστα. Σύντομα, σκέψεις και ανάγκες με κατακλύζουν. Το μόνο που προλαβαίνω να σκεφτώ είναι μήπως κάπως έτσι συνέβη και τη στιγμή της μεγάλης έκρηξης, που λένε.

Έχουμε να πούμε

Κάποιοι λένε ότι "έχουν ειπωθεί όλα" κι ότι εμείς απλά κάνουμε σχόλια ή δίνουμε ερμηνείες. Εγώ πάλι νομίζω ότι έχουν ειπωθεί ελάχιστα κι ότι έχουμε γεμίσει φλυαρίες.

Friday, July 15, 2022

Με αφορμή τον Σαίξπηρ

Ξαναδιαβάζω Σαίξπηρ. Μαεστρία του λόγου. Λόγος εικονοπλάστης, ταξιδευτής. Τότε που ακόμα και οι ζωγραφιές ήταν σπάνιες, το θέατρό του σε ταξίδευε. Τώρα που οι οθόνες μας κατακλύζουν,  ο λόγος δεν χρειάζεται να σε ταξιδεύει. Έτσι στο θέατρο συνέβη αυτή η μετατόπιση από τον λόγο στην εικόνα. Γι αυτό βλέπουμε συχνά παραστάσεις εικαστικά πλούσιες, με φτωχό λόγο (ή και χωρίς κανέναν λόγο...να γίνουν).

Thursday, July 14, 2022

Α(ει)κίνητος

Έφτασα εκεί
Που ήθελα να φτάσω
Θα αδειάσω τις βαλίτσες μου
Θα τοποθετήσω τις σκέψεις μου στα φύλλα των δένδρων
Θα ακουμπήσω τις έγνοιες μου στα κυματάκια του γιαλού
Και δε θα κάνω άλλα σχέδια
Θα μείνω εδώ
Να νιώσω το κενό του χρόνου
Χωρίς να το γεμίζω ετοιμασίες
(Σκέφτηκα ενώ ετοίμαζα τα πράγματά μου για Φολέγανδρο)